سازه نگهبان چیست؟
همان‌طور که در مقدمه هم گفتیم برای مهارکردن دیوارهای مجاور بنا و همچنین نگه‌داشتن خاک در زیر آن، از روش‌هایی به‌نام سازه نگهبان (برای ایمن کردن عملیات گودبرداری) استفاده می‌شود که در انواع مختلفی می‌توان آنها را طراحی و اجرا کرد. لازم‌به‌ذکر‌است که هزینه نهایی این سازه‌ها به قیمت میلگرد و دیگر مقاطع فولادی مورد استفاده در این سازه‌ها بستگی دارد. هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند که در ادامه به‌طور مفصل راجع‌به آنها صحبت می‌کنیم.
در واقع هنگامی بنا استحکام دارد که خاک زیر آن ثابت باشد؛ اگر خاک در زیر سازه حرکت کند، احتمال ریزش ساختمان وجود دارد. در حالت عادی و قبل از عملیات گودبرداری، فشارجانبی خاک، نرمال و متعادل است، اما پس از گودبرداری تغییر وضعیت تنش، باعث افزایش فشارجانبی خاک و زیادشدن احتمال شکست و ریزش خاک می‌شود. بنابراین در صورت عدم انجام اقدامات مناسب، ممکن است پیامدهای ضایع‌بار و جبران‌ناپذیری به‌دنبال داشته باشد. بهترین کار در این زمان، اجرای سازه جانبی است.
سازه‌های نگهبان به المان‌های دائمی یا موقتی (Retaining Structure) گفته می‌شود که باعث پایدارسازی خاک‌ها یا سنگ حول مکان گودبرداری می‌شوند.
اجرای این سازه‌ها از اقدامات مهم در طی ساخت انواع ساختمان‌ها، سدها، پل‌ها و تونل‌ها به حساب می‌آیند. بنابراین این بناها می‌توانند بخشی از سازه اصلی یا قسمتی فرعی و جدا از بنای اصلی باشند.
در برخی از پروژه‌ها، برای کاهش هزینه‌ها، از مرحله اجرای سازه جانبی به‌راحتی عبور می‌کنند (یعنی این‌گونه اعلام می‌کنند که خاک به اندازه کافی پایدار است و نیازی به هیچ‌گونه سازه فرعی ندارد). این در‌حالی است که هر عقل سلیمی می‌داند که رفتار خاک غیرقابل پیش‌بینی است و برای ایمنی ساختمان و افراد حاضر در محل‌کار (چه داخل، چه خارج از مکان گودبرداری) و همچنین ساختمان‌های اطراف محل آن، باید المان‌هایی تحت عنوان سازه نگهبان استفاده شوند.
جهت مشاوره و تخمین هزینه با کارشناسان ما تماس بگیرید
09197248171
گودبرداری چیست؟
به پروسه حفر کردن، برداشت و ایجاد گودال درون زمین، گودبرداری (Excavation) می‌گویند. اما درواقع این عملیات به چه منظوری انجام می‌شود؟ این کار برای حفر شالوده برای فونداسیون بنا، آماده سازی پی سد، آماده سازی تکیه‌گاه پل، ساختن زیر زمین و مواردی دیگر انجام می‌شود.
ماشین‌آلات مورد نیاز برای این فرایند با توجه به نوع خاک آن محل تعیین می‌شوند (ماشین‌های سبک، سنگین، حفاری، مواد منفجره). این پروسه به چند نوع برداشت خاک سطحی، خاک زیر سطحی، سنگ، لجن و ترکیبی تقسیم می‌شود. این امر به جهت حاضر و آماده‌سازی محیط و ایجاد لایه‌ای ایمن برای اجرای بناهای گوناگون انجام می‌گیرد.
اهمیت و کاربرد سازه نگهبان
اگر سازه جانبی اجرا نشود، چه نتایجی به‌دنبال دارد؟ در این بخش به چند مورد از دلایل لزوم و اهمیت وجود این سازه‌ها می پردازیم:
- پیشگیری از امکان ریزش یا نشست خاک
- جلوگیری از آسیب دیدن افراد داخل و خارج گود
- جلوگیری از تخریب ساختمان‌های اطراف بنا
- پیشگیری از آسیب دیدن لوله‌کشی‌ها
- جلوگیری از هزینه‌های بعدی
- جلوگیری از رانش جاده به سطح‌های پایین‌تر
با توجه به این موارد، سازه نگهبان کمک می‌کند تا در نهایت خطرات کمتری متوجه افراد حاضر در پروژه و کسانی شود که بعد از اتمام، از آن استفاده می‌کنند.
انواع سازه نگهبان
سازه‌های نگهبان به دو صورت دائمی و موقت (غیردائم) قابل اجرا هستند؛ در ادامه، انواع گوناگون آنها نام برده شده است و در بخش بعد به روش طراحی و اجرای مهم‌ترین انواع می پردازیم.
درجا
پیش ساخته
انکراژ
نیلینگ (میخ‌کوبی)
دوخت‌به‌پشت
- مهار متقابل
- دیوار حائل
- دیوار دیافراگمی
- شاتکریت
- دیوار مسلح
- ترکیبی
برچیدن سازه نگهبان
اما چه موقع می‌توان سازه نگهبان را از بنای اصلی جدا کرد؟ وقتی که بخشی از بنای در دست ساخت (مثلا دیوار حائل یا بخشی از قاب ساختمان)، کامل شده باشد و بتوان مطمئن شد، که این قسمت می‌تواند رانش خاک را تحمل کند. البته دقت کنید که در هنگام طراحی باید تمام این موارد را در نظر گرفت و چنان‌چه قصد جایگزینی قسمتی از ساختمان با سازه جانبی را دارید، می‌بایست قاب‌ها را با دقت بالا برای تحمل بارهای مذکور طراحی و اجرا کنید.
جهت تخریب ساختمان خود با شماره 09197248171 تماس بگیرید
|
